ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
Περιγραφή Επαγγέλματος: Ο πολιτικός μηχανικός ασχολείται κυρίως με την κατασκευή δημόσιων και ιδιωτικών έργων. Με τα έργα αυτά υλοποιούνται τα αναπτυξιακά προγράμματα σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο και ανάλογα με την κατηγορία των έργων αυτών διαμορφώνονται και οι συνθήκες εργασίας του πολιτικού μηχανικού. Ο πολιτικός μηχανικός θα πρέπει να κάνει και τεχνικές μελέτες, δηλαδή να μελετά και να σχεδιάζει τα διάφορα τεχνικά έργα, έτσι ώστε να προβλέψει τυχόν προβλήματα που μπορούν να προκύψουν στην πορεία κατασκευής τους. Πρέπει να λαμβάνει υπόψη του τους κανονισμούς και τη νομοθεσία που ισχύει και να επεξεργάζεται τα απαραίτητα για τη μελέτη στοιχεία, όπως στατιστικά, τοπογραφικά, γεωτεχνικά, πολεοδομικά και κυκλοφοριακά. Είναι αυτός που θα επιλέξει τα σωστά υλικά για την κατασκευή των έργων θα εκπονήσει τον προϋπολογισμό συντάσσοντας τεχνικές εκθέσεις, έτσι ώστε να εγκριθεί η μελέτη του και να προχωρήσει η διαδικασία της δημοπρασίας για την κατασκευή του έργου. Προγραμματίζει όλες τις εργασίες, καθορίζει την εργοταξική διάταξη και τις μεθόδους κατασκευής, επιλέγει το μηχανικό εξοπλισμό αλλά και το εργατοτεχνικό προσωπικό και γενικότερα έχει όλο το συντονισμό κατά τη διαδικασία κατασκευής ενός έργου. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αντιμετωπίζει με υπευθυνότητα όλα τα προβλήματα που μπορούν να προκύψουν κατά τη διάρκεια των εργασιών, όπως τεχνικά προβλήματα αλλά και θέματα προστασίας των εργατών. Συνήθως, τα έργα με τα οποία ασχολείται ο πολιτικός μηχανικός είναι τα συγκοινωνιακά δίκτυα, οι οικοδομικές κατασκευές, τα υδραυλικά έργα (υδρεύσεις, αποχετεύσεις, εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων, αρδεύσεις, φράγματα), σήραγγες, διαμορφώσεις χώρων κ.ά.
Συνθήκες Εργασίας: Ο πολιτικός μηχανικός είναι υποχρεωμένος κατά τη διάρκεια κατασκευής ενός έργου να βρίσκεται στο χώρο του εργοταξίου και να επιβλέπει τις εργασίες με υπευθυνότητα και προσοχή. Η ευθύνη που έχει είναι μεγάλη, τόσο για την ποιότητα όσο και για την ασφάλεια και την οικονομική διαχείριση των έργων. Αυτό, πολλές φορές, δημιουργεί ένταση και ακανόνιστο ρυθμό ζωής. Όταν, όμως, ο πολιτικός μηχανικός ασχολείται με τις τεχνικές μελέτες και το σχεδιασμό, εργάζεται στο γραφείο του και έτσι οι συνθήκες είναι καλύτερες αλλά και η ένταση μικρότερη.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες: Η αντίληψη και η λειτουργικότητα του χώρου, η σχεδιαστική ικανότητα, η πλήρης επιστημονική κατάρτιση αλλά και η καλή γνώση όλων των υλικών που πρόκειται να χρησιμοποιήσει είναι απαραίτητα προσόντα για τον πολιτικό μηχανικό. Πρέπει να είναι οργανωτικός, μεθοδικός και κυρίως συνεπής και υπεύθυνος. Η συνεχής επιμόρφωσή του πάνω σε νέα υλικά και τεχνικές θεωρείται απαραίτητη.
Σπουδές: Σπουδές μπορούν να γίνουν στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στις Πολυτεχνικές Σχολές των Πανεπιστημίων Θεσσαλονίκης, Πάτρας, Θράκης και Θεσσαλίας. Η διάρκεια σπουδών είναι δέκα εξάμηνα (πέντε έτη). Υπάρχουν οι παρακάτω τομείς που μπορεί να επιλέξει ένας φοιτητής: Επιστήμης και Τεχνολογίας Κατασκευών, Υδραυλικής και Τεχνικής Περιβάλλοντος, Γεωτεχνικής Μηχανικής, Συγκοινωνιών και Οργάνωσης. Σπουδές παρέχονται και στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου της Κύπρου. Οι πτυχιούχοι μπορούν να κάνουν μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Σπουδές επίσης παρέχονται σε Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών - συνεργαζόμενα με ξένα πανεπιστήμια - με διάρκεια σπουδών τα τέσσερα έτη, με την προϋπόθεση όμως ότι οι τίτλοι σπουδών αναγνωρίζονται από τον ΔΟΑΤΑΠ. και το ΣΑΕΙΤΤΕ ως ισότιμοι και αντίστοιχοι των ελληνικών, προκειμένου να κατοχυρώσουν τα επαγγελματικά τους δικαιώματα.
Τομείς Απασχόλησης και Προοπτικές Αγοράς Εργασίας: Ο πολιτικός μηχανικός μπορεί να εργαστεί ως ελεύθερος επαγγελματίας με δικό του γραφείο εκπόνησης μελετών (οικοδομικές άδειες), ως δημόσιος υπάλληλος στα σχετικά με την ειδικότητά του υπουργεία (ΥΠΕΧΩΔΕ), σε οργανισμούς, τράπεζες, νομαρχίες, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ως ιδιωτικός υπάλληλος σε τεχνικές εταιρείες, ως καθηγητής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, αφού φοιτήσει σε Παιδαγωγική Σχολή. Το ισοζύγιο του κλάδου εμφανίζεται με ουδέτερες προοπτικές, γιατί μέχρι τώρα υπήρχε ύφεση στις οικοδομικές δραστηριότητες, όμως η πορεία αυτή μεταστρέφεται λόγω των δημόσιων έργων που επιδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
(Πηγή: ΟΑΕΔ)
Περιγραφή Επαγγέλματος: Ο πολιτικός μηχανικός ασχολείται κυρίως με την κατασκευή δημόσιων και ιδιωτικών έργων. Με τα έργα αυτά υλοποιούνται τα αναπτυξιακά προγράμματα σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο και ανάλογα με την κατηγορία των έργων αυτών διαμορφώνονται και οι συνθήκες εργασίας του πολιτικού μηχανικού. Ο πολιτικός μηχανικός θα πρέπει να κάνει και τεχνικές μελέτες, δηλαδή να μελετά και να σχεδιάζει τα διάφορα τεχνικά έργα, έτσι ώστε να προβλέψει τυχόν προβλήματα που μπορούν να προκύψουν στην πορεία κατασκευής τους. Πρέπει να λαμβάνει υπόψη του τους κανονισμούς και τη νομοθεσία που ισχύει και να επεξεργάζεται τα απαραίτητα για τη μελέτη στοιχεία, όπως στατιστικά, τοπογραφικά, γεωτεχνικά, πολεοδομικά και κυκλοφοριακά. Είναι αυτός που θα επιλέξει τα σωστά υλικά για την κατασκευή των έργων θα εκπονήσει τον προϋπολογισμό συντάσσοντας τεχνικές εκθέσεις, έτσι ώστε να εγκριθεί η μελέτη του και να προχωρήσει η διαδικασία της δημοπρασίας για την κατασκευή του έργου. Προγραμματίζει όλες τις εργασίες, καθορίζει την εργοταξική διάταξη και τις μεθόδους κατασκευής, επιλέγει το μηχανικό εξοπλισμό αλλά και το εργατοτεχνικό προσωπικό και γενικότερα έχει όλο το συντονισμό κατά τη διαδικασία κατασκευής ενός έργου. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αντιμετωπίζει με υπευθυνότητα όλα τα προβλήματα που μπορούν να προκύψουν κατά τη διάρκεια των εργασιών, όπως τεχνικά προβλήματα αλλά και θέματα προστασίας των εργατών. Συνήθως, τα έργα με τα οποία ασχολείται ο πολιτικός μηχανικός είναι τα συγκοινωνιακά δίκτυα, οι οικοδομικές κατασκευές, τα υδραυλικά έργα (υδρεύσεις, αποχετεύσεις, εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων, αρδεύσεις, φράγματα), σήραγγες, διαμορφώσεις χώρων κ.ά.
Συνθήκες Εργασίας: Ο πολιτικός μηχανικός είναι υποχρεωμένος κατά τη διάρκεια κατασκευής ενός έργου να βρίσκεται στο χώρο του εργοταξίου και να επιβλέπει τις εργασίες με υπευθυνότητα και προσοχή. Η ευθύνη που έχει είναι μεγάλη, τόσο για την ποιότητα όσο και για την ασφάλεια και την οικονομική διαχείριση των έργων. Αυτό, πολλές φορές, δημιουργεί ένταση και ακανόνιστο ρυθμό ζωής. Όταν, όμως, ο πολιτικός μηχανικός ασχολείται με τις τεχνικές μελέτες και το σχεδιασμό, εργάζεται στο γραφείο του και έτσι οι συνθήκες είναι καλύτερες αλλά και η ένταση μικρότερη.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες: Η αντίληψη και η λειτουργικότητα του χώρου, η σχεδιαστική ικανότητα, η πλήρης επιστημονική κατάρτιση αλλά και η καλή γνώση όλων των υλικών που πρόκειται να χρησιμοποιήσει είναι απαραίτητα προσόντα για τον πολιτικό μηχανικό. Πρέπει να είναι οργανωτικός, μεθοδικός και κυρίως συνεπής και υπεύθυνος. Η συνεχής επιμόρφωσή του πάνω σε νέα υλικά και τεχνικές θεωρείται απαραίτητη.
Σπουδές: Σπουδές μπορούν να γίνουν στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στις Πολυτεχνικές Σχολές των Πανεπιστημίων Θεσσαλονίκης, Πάτρας, Θράκης και Θεσσαλίας. Η διάρκεια σπουδών είναι δέκα εξάμηνα (πέντε έτη). Υπάρχουν οι παρακάτω τομείς που μπορεί να επιλέξει ένας φοιτητής: Επιστήμης και Τεχνολογίας Κατασκευών, Υδραυλικής και Τεχνικής Περιβάλλοντος, Γεωτεχνικής Μηχανικής, Συγκοινωνιών και Οργάνωσης. Σπουδές παρέχονται και στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου της Κύπρου. Οι πτυχιούχοι μπορούν να κάνουν μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Σπουδές επίσης παρέχονται σε Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών - συνεργαζόμενα με ξένα πανεπιστήμια - με διάρκεια σπουδών τα τέσσερα έτη, με την προϋπόθεση όμως ότι οι τίτλοι σπουδών αναγνωρίζονται από τον ΔΟΑΤΑΠ. και το ΣΑΕΙΤΤΕ ως ισότιμοι και αντίστοιχοι των ελληνικών, προκειμένου να κατοχυρώσουν τα επαγγελματικά τους δικαιώματα.
Τομείς Απασχόλησης και Προοπτικές Αγοράς Εργασίας: Ο πολιτικός μηχανικός μπορεί να εργαστεί ως ελεύθερος επαγγελματίας με δικό του γραφείο εκπόνησης μελετών (οικοδομικές άδειες), ως δημόσιος υπάλληλος στα σχετικά με την ειδικότητά του υπουργεία (ΥΠΕΧΩΔΕ), σε οργανισμούς, τράπεζες, νομαρχίες, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ως ιδιωτικός υπάλληλος σε τεχνικές εταιρείες, ως καθηγητής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, αφού φοιτήσει σε Παιδαγωγική Σχολή. Το ισοζύγιο του κλάδου εμφανίζεται με ουδέτερες προοπτικές, γιατί μέχρι τώρα υπήρχε ύφεση στις οικοδομικές δραστηριότητες, όμως η πορεία αυτή μεταστρέφεται λόγω των δημόσιων έργων που επιδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
(Πηγή: ΟΑΕΔ)
